Mình muốn viết thật ngắn, nhưng tệ quá chuyện phiếm nói trong vài câu thì cần một đẳng cấp siêu việt. Mà mình thì Việt chứ không siêu.
Đầu thập kỷ có nhiều điều lớn lao sâu sắc cần nghĩ tới, nhưng ta thì chỉ là một tế bào, còn nhỏ hơn cả một chấm mực trên nét bút nghệch ngoạc của trẻ con. Trẻ con giờ đã biết dải thiên hà, các ngôi sao sáng và sao tối. Còn mình thì đã thôi ước mơ cứu vũ trụ (milky way thật ra là một con đường toàn sữa, có gì đâu!). Ngay trên trái đất này, những nơi cùng trời cuối đất, có thật như Nam cực ở cuống quả địa cầu, hoặc không thật như vùng Mordor trong Chúa tể Nhẫn, đều không cần đụng vào, băng tự nó tan.
Cái mình có thể đụng tới là đất nước đang sống. Muốn giải cứu thì trước tiên là xem ta có thể đứng lên và phát biểu cái gì đó không đã. Người lớn quên mất là họ hay nói leo. Ngày xưa còn đi học, những đứa trẻ được dạy tự chủ bằng cách giơ tay lên trước khi muốn nêu ý kiến. Giờ mà muốn phát biểu, ngay việc giơ tay cũng phải xếp hàng. Thay đổi hẳn là việc dành cho người kiên nhẫn!
Ở nơi nào đó mà không ai nghe bạn nói, không cho bạn nói, hoặc nghe xong rồi để đấy… thì rất cần được cứu vớt. Nhưng bằng cách nào thì mình cũng chưa có câu trả lời. Vĩ nhân Einstein đã tuyên bố: Bạn không thể giải quyết vấn đề nếu chính bạn cũng đang mắc kẹt trong vấn đề đó, bạn phải thoát ra ngoài, phải đứng ở tầm cao hơn cái vấn đề kia.
Tiếc là ta không thể nhảy ra khỏi đất nước này mà không rơi vào một đất nước khác. Trừ khi ra hải phận quốc tế. Nhưng ở đó thì chỉ có một thứ để giải quyết, đó là nỗi buồn.
Nhưng cái chuồng gà và gà con thì xem ra mình có thể làm được. Ấy thế mà ngày xưa, muốn đập bỏ một phần vách liếp trong chuồng mà phải xin giấy phép có chứng nhận của Sở xây dựng và vệ sinh đô thị. Thế thì chuồng trại gì nữa, đó đâu phải nhà mình? Đã qua rồi thời chim tha rơm bùn về bện cái tổ. Khi cái tổ bị gió thổi rơi thì lại đi tha rác về làm cái mới. Nhưng nay không được vì các tổ chồng chất lên nhau để lấn chiếm không gian, nếu tổ của mình sụp thì các tổ khác vạ lây. Điều này không chim nào muốn cả.
Với lũ gà con, luật cho mình quyền giáo dưỡng chúng. Nhưng chả dễ đâu vì chúng biết nghĩ và biết gáy, có khi tiếng gáy còn vượt ra ngoài cái chuồng. Có lần mình được hỏi là tại sao trên báo, trên phim có nhiều tội phạm thế, có cách nào gom hết vào trong lò rồi đun lên, cho cái xấu bị sặc khói mà bay ra ngoài vũ trụ, để họ trở lại thành người tốt và sống vui tươi đến lúc đầu bạc răng long không? Mình chịu không biết trả lời, thầm nghĩ thịt hun khói thì ăn hết ngay làm gì để lâu được. Thế mới thấy trẻ con thì cần gì cứu nguy? Chúng chỉ cần khỏe và tự do phát triển theo định hướng gia tộc chủ nghĩa là được.
Vậy chốt lại, chỉ có một thứ duy nhất cần ta giáo dưỡng, chính là……
Con tằm nó nhả tơ, tơ dùng dệt áo, áo mặc vào người mình và mình không hút thuốc nên không có tàn lửa rơi gây cháy.
Phương hướng cho thập kỷ mới, để tút sau phiếm tiếp, mình hứa sẽ viết ngắn hơn tút này hàng trăm chữ cái. Yên tâm có giải pháp rồi.
*
